Thơ Omar Khayyám - Phần 10

451 

Cứ cho rằng ngươi đạt đến điều mà ngươi khao khát 
Cứ cho rằng khi chết đi ngươi trở thành đất cát 
Ngươi nói rằng ngươi đạt được mong muốn của mình 
Cứ cho vậy đi nhưng chắc gì đã trong tay nắm chặt. 

452 

Chất có bốn*. Giác quan người có năm 
Đếm làm gì. Điều bí ẩn cả trăm. 
Hãy ôm đàn hát lên cho vui vẻ 
Rót rượu ra và hãy uống rượu nồng. 

453 

Thời tuổi trẻ tưởng mọi chuyện trên đời 
Hiểu hết rồi. Thật tai hại cho tôi! 
Giờ lý trí bảo rằng: "Sai lầm hết 
Cuộc đời ta hoài phí, lỡ làng trôi". 

454 

Ở đâu là nơi bắt đầu, kết thúc của cuộc đời 
Đấy là điều bí ẩn ta không thể hiểu trời. 
Các nhà thông thái giải thích mỗi người mỗi kiểu 
Nhưng chẳng có ai giải thích cặn kẽ, đến nơi. 

455 

Trí khôn ngươi không thay đổi được trời 
Cuộc đời trôi không theo ý nhà ngươi. 
Hãy nhớ rằng rót rượu hay không rót 
Đời vẫn đi vào cõi chết mà thôi. 

456 

Khôn ngoan ở đời tôi chẳng lạ gì 
Nhưng tìm bí ẩn chỉ thấy u mê. 
Đến bây giờ đã người xưa nay hiếm 
Chỉ nhận ra: tôi chẳng biết được gì! 

457 

Giá mà hiểu ra ý nghĩa cuộc đời 
Ta hiểu ra cái chết của con người! 
Điều không thể hiểu ra khi còn sống 
Khi chết rồi có lẽ cũng vậy thôi. 

458 

Người đi tìm chân lý ở khắp nơi 
Rồi cứ băn khoăn cho đến cuối đời 
Nhưng chẳng thể tìm đâu ra chân lý 
Chỉ áo quan để khâm liệm người thôi. 

459 

Sách tuổi trẻ tôi đang lần trang cuối 
Mùa xuân ra đi không quay trở lại. 
Người mang cho ta đôi cánh bay về 
Ôi tuổi trẻ! Người – cánh chim không mỏi. 

460 

Một nửa loài người lo sống kiếp này 
Một nửa khác chỉ hy vọng kiếp sau. 
Cái chết giống như bức tường ngăn cách 
Chân lý cuối cùng giấu ở đằng sau. 

461 

Khi thần chết dang cánh tay của mình 
Bắt tôi đi, đất sét tôi trở thành 
Người thợ gốm đem làm bình đựng rượu 
Ngửi thấy mùi biết đâu lại hồi sinh. 

462 

Cá hỏi vịt: "Liệu nước có trở về? 
Và nếu trở về thì đến bao giờ?" 
Vịt trả lời: "Khi người đem ta rán 
Chảo sẽ trả lời những câu hỏi kia!" 

463 

Khi ngày cuối cùng về đến bên tôi 
Tôi ngủ yên trong giấc ngủ muôn đời 
Hãy kê lên đầu cho tôi viên gạch 
Rồi rót rượu vào đất sét cho tôi. 

464 

Khi tôi chết người xây mộ cho tôi 
Bằng viên gạch – xương thịt kẻ chết rồi 
Và sau đấy tôi trở thành đất sét 
Xin lại đóng tôi thành gạch cho người. 

465 

Đời ánh lên như một chiếc bình vàng 
Quyến rũ ta bằng sắc đẹp mơn man 
Nhưng ngựa hồng yên cương đời đã thắng 
Để xua ta về tận chốn xa xăm. 

466 

Chẳng bao giờ ta hiểu được trời xanh 
Cuộc đời ta đầy gian khó, nhọc nhằn. 
Nhìn lại đời: tuổi già đang trước ngõ 
Phía trước cuộc đời còn lại bóng đêm. 

467 

Ta đến sạch sẽ – ta về với vết hằn trên trán 
Ta đến hân hoan – ta về nước mắt cay đắng. 
Nước rửa mắt và máu rửa cuộc đời 
Thả vào gió ta đi về quên lãng. 

468 

Tôi đến đây là do trời bắt buộc 
Ngày lại ngày có khối điều thắc mắc 
Và bây giờ đến lúc phải ra đi 
Y nghĩa của đời vẫn không hiểu được. 

469 

Cái chết đã thấy rồi, cuộc đời – không còn lạ 
Từ dưới lên trên đã học qua tất cả. 
Nhưng đỉnh cao sự quan sát của tôi là: 
Trên đời này chỉ cơn say là cao hơn cả! 

470 

Ta biết rằng chẳng có phép thần thông 
Bảy hay tám tầng trời giữa không trung. 
Con người ta đã chết rồi là hết 
Quan trọng gì mồi cho quạ hay giun. 
. 
471 

Đi về thôi, ta về cõi vĩnh hằng 
Chẳng có gì bền vững được dưới trăng. 
Mặc ai cười kẻ đã về chín suối 
Cuộc đời này có ai sống nghìn năm. 

472 

Tôi biết rằng chết là không tránh khỏi 
Chốn thiên đàng tôi không hề mong đợi. 
Linh hồn tôi trời cho mượn không lâu 
Giờ đến hạn tôi vui lòng trả lại. 

473 

Người chết chẳng cần: dù phút hay giờ 
Rượu hay nước, Shiraz hay Bát-đa 
Chẳng cần chi trăng tròn hay trăng khuyết 
Còn ngàn vạn người lại chết sau ta. 

474 

Tôi – người học trò của cuộc đời này 
Thầy giáo của tôi nghiệt ngã lắm thay! 
Tôi đã học đến bây giờ tóc bạc 
Nhưng vẫn chưa thể gọi được là thầy. 




475 

Một ngày tôi còn sống cuộc đời này 
Chỉ rượu thôi, quên cầu nguyện, ăn chay. 
Chén cuộc đời đã bảy mươi lần rót 
Đến bao giờ, nếu không uống giờ đây? 

476 

Trước khi chết cho tôi uống rượu no 
Cứ để rượu xua đi những buồn lo 
Khi chết rồi hãy tắm tôi bằng rượu 
Trên mộ tôi sau đấy hãy trồng nho. 

477 

Tôi hằng đêm không lo lắng như người 
Không thổn thức hay nức nở "trời ơi!" 
Lúc nào đó trong một đêm thanh vắng 
Cái chết về xin cứ việc bắt tôi. 

478 

Khổ thân ta đến phút cuối cuộc cuộc đời 
Mới nhận ra là không thể hiểu trời. 
Nhiều công việc của ta đầy khát vọng 
Đang dở dang đành nhắm mắt buông xuôi. 

479 

Nếu thương tôi xin chớ có lắm lời 
Khi tôi chết chén rượu đừng để vơi. 
Thành đất cát hãy đem tôi làm gạch 
Rồi đục tường quán rượu gắn giùm tôi. 

480 

Tôi chẳng sợ mà đón chờ cái chết 
Bên kia sướng hơn đây? Ai mà biết 
Chỉ biết rằng đời được sống không lâu 
Tôi đã sống hết mình nên chẳng tiếc. 

481 

Nghĩ lại đời mình mà thấy nôn nao 
Cái chết đang gần tim bỗng nhói đau. 
Những người đi không thấy ai về cả 
Để hỏi xem bên kia sống thế nào? 

482 

Tôi đã đi gần hết chặng đường trần 
Cái chết bắt về tất cả người thân 
Thế mà sao không một người quay lại 
Để hỏi thăm họ còn khoẻ mạnh không. 

483 

Nếu một ngày cái chết đến sau lưng 
Thì hãy quay mặt lại đối diện cùng. 
Một lần thôi chẳng có gì phải sợ 
Đấy là lời dặn lại lúc lâm chung. 

484 

Sau cánh cửa kia còn giấu điều gì? 
Ta đoán mò, ta lạc giữa u mê. 
Chỉ sau khi cánh cửa đời đã khép 
Mới biết rằng ta đã lộn đường đi. 

485 

Tình yêu ơi! Đến lúc phải giã từ 
Tiếc cuộc đời trần thế chẳng như mơ 
Giá Trời cho băm ra từng mảnh nhỏ 
Rồi nhập vào xếp lại đẹp hơn xưa. 

486 

Đã bao phen ngắm trăng khuyết trăng tròn 
Đến bây giờ vẫn thấy mảnh trăng non. 
Mai rồi trăng đừng kiếm tìm vô vọng 
Ta đã về nằm ở dưới bóng dương. 

487 

Khi ngồi quanh bàn đầy đủ, sum vầy 
Bạn bè ơi nếu còn nhớ đến tôi 
Xin hãy lấy chén người xưa úp lại 
Giữa bạn bè như ngày ấy còn tôi.

Thơ Rubaiyat - Phần 9

401 

Ơ ông trời, ông hành hạ tôi chi 
Ông có cho không tôi được chút gì 
Để múc nước tôi phải còng lưng xuống 
Phải đổ mồ hôi mới được bánh mỳ. 

402 

Nếu ông trời chỉ yêu những thằng ngu 
Hãy yêu tôi, tôi cũng vậy đó mà. 
Tôi không thể làm gì theo ý muốn 
Hãy buông tha cho tôi được tự do. 

403 

Khi về già tôi có điều hối hận 
Chỉ mong sao Thượng Đế còn độ lượng. 
Tôi dại dột không làm theo ý Người 
Chỉ đi làm những gì mà Người cấm. 

404 

Sống đến trăm năm chẳng lỗi lầm 
Ông trời độ lượng với tôi chăng 
Giá mà được sống trăm năm nữa 
Xem ông trời còn chịu nổi không. 

405 

Nếu lời cầu nguyện của tôi không thấu tận trời xanh 
Thì tôi đem lời cầu hướng tới quỷ sa-tăng. 
Nếu mong muốn của tôi không vừa lòng Thượng Đế 
Thì nghĩa là qủi đã cho tôi những khao khát của mình. 

406 

Cả đời tôi dâng cho rượu, tình yêu 
Đời sống qua vẫn thấy tiếc nhiều điều 
Và giá như Thượng Đế, Người độ lượng 
Đứng trước Người xấu hổ biết bao nhiêu. 

407 

Cuộc đời ta, ta đã để phí hoài 
Giờ uống rượu mà chỉ thấy đắng cay 
Vừa xấu hổ không nghe lời Thượng Đế 
Lại tiếc thời trai trẻ đã vụt bay. 

408 

Trên đời này cạm bẫy giăng khắp nơi 
Chẳng ngày nào được sống theo ý tôi 
Không hỏi tôi ông trời kia tự quyết 
Rồi gọi tôi kẻ không chịu nghe lời. 

409 

Nếu tôi uống say ngã xuống bằng đầu gối 
Là để lạy trời, đâu có gì tội lỗi. 
Tôi biết làm sao trái được ý của trời 
Nếu trời bắt tôi làm người say như vậy. 

410 

Tại vì sao như thế hở ông trời 
Ông không trao bất tử cho chúng tôi 
Nếu hoàn hảo – sao chúng tôi phải chết? 
Nếu không ra gì – do lỗi của ai? 

411 

Tôi bỏ rượu trong lòng ngập nỗi buồn 
Người đem thuốc, người đem đến lời khuyên 
Nhưng chẳng có gì làm cho tôi khỏi 
Chỉ chén rượu nồng cứu nổi Khayyam. 

412 

Ai đấy bảo Thượng đế là dữ dội 
Không, Người độ lượng dù ta tội lỗi. 
Nếu hôm nay ta chết bởi cơn say 
Lỗi lầm kia năm sau Người tha tội. 

413 

Đừng trách chi ông trời kia tai ác 
Đến một ngày hồn ta lìa khỏi xác. 
Chớ vội đi đâu, trên cỏ hãy ngồi 
Kẻo một mai đã về nằm dưới đất. 

414 

Con tim tôi giờ nức nở khôn nguôi 
Tôi ganh tỵ với kẻ đã chết rồi. 
Tôi không thể tìm ra đường cứu rỗi 
Rõ một điều: Thượng Đế bỏ quên tôi. 

415 

Con tạo xoay vần như chiếc cối xay 
Không bao giờ mòn được chiếc cối này. 
Dù thời gian đổ vào bao thóc lúa 
Ngốn sạch trơn, con tạo chẳng biết đầy. 

416 

Ông trời ơi sao những thằng đểu cáng 
Lại sung sướng với nhà cao cửa rộng. 
Người tử tế lại nghèo rớt mồng tơi 
Trời như thế hỏi ai thèm tin tưởng. 

417 

Thượng Đế ơi sao mà cuộc đời con 
Đầy những âu lo, cay đắng, muộn phiền. 
Ơn Thượng Đế cuộc đời con bất hạnh 
Người cho nhiều những thứ chẳng cầu xin. 

418 

Một chân lý kẻ ngu nào cũng thuộc 
Bỏ uống rượu – hàng quán ta đem đốt 
Hết lỗi lầm – chơi xỏ Thánh A-la: 
Lòng nhân ái làm sao bày tỏ được. 

419 

Ta từ đâu đến? Ta đi về đâu? 
Y nghĩa cuộc đời? Đành chịu vò đầu. 
Bao nhiêu hồn dưới vòng xoay con tạo 
Cháy thành tro, thành bụi – khói ở đâu? 

420 

Năm tháng đi qua, thiếu ta, đời vẫn thế 
Ta biến mất tăm, cuộc đời vẫn ở 
Khi chưa có ta đời đã sinh sôi 
Ta về cõi hư vô, đời vẫn thế. 

421 

Thật lạ lùng tự ngày xửa ngày xưa 
Biết bao người đã về cõi hư vô 
Thế mà không một người nào trở lại 
Cho người đời khỏi tranh luận quanh co. 

422 

Tôi đến đây – đời giàu lên có phải? 
Tôi ra đi – đời có gì thiệt hại? 
Có ai người giải thích vì sao tôi 
Từ cát bụi lại trở về cát bụi? 

423 

Ngươi đi tìm Thượng Đế ở khắp nơi 
Hết ngày lại đêm mơ ước về người 
Nhưng Thượng Đế đã nói cho ngươi hiểu: 
"Ngươi tìm ai? Ta vẫn ở trong ngươi!" 

424 

Chân lý muôn đời tuột khỏi tầm tay 
Chỉ mất công vì điều khó hiểu này. 
Hãy nâng chén và cam lòng chịu dốt 
Trật tự của đời đừng gắng đổi thay. 

425 

Ta ngạc nhiên ông trời ở trên cao 
Trong tim ta chất chứa những niềm đau 
Ta đi khỏi nhưng không sao biết được 
Ý nghĩa cuộc đời, đầu cuối ra sao. 

426 

Khi còn nhỏ đến thầy tìm chân lý 
Rồi lớn lên về gõ đầu con trẻ. 
Chân lý ở đâu? Ta từ nước mà ra 
Rồi thành gió. Đấy, chuyện đời là thế. 

427 

Ai lên thiên đàng, ai về địa ngục 
Chưa bao giờ có ai quay lại được. 
Giàu hay nghèo, quỉ sứ hay thiên thần 
Đã ra đi trở về đừng mơ ước. 

428 

Chẳng cuộc đời, chẳng cái chết của tôi 
Thêm giàu nghèo, đời vẫn vậy mà thôi 
Tôi chẳng ở lâu ngày trên cõi tạm 
Rồi đi về nhưng không thể hiểu đời. 

429 

Lý trí tôi không sâu sắc hơn người 
Để hiểu ra suy nghĩ của ông trời 
Hiểu Thánh A-la tôi cũng không cầu nguyện 
Bản chất ông trời chỉ ông hiểu được thôi. 

430 

Bí mật của đời mở ra đừng hy vọng 
Hàng ngàn năm nay chưa có ai đạt đến. 
Trên mặt đất hãy dựng chốn thiên đường 
Còn ở đâu, tốt nhất, đừng trông ngóng. 

431 

Những gì ta thấy chỉ bằng con mắt khác 
Dưới trăng này chẳng có gì chân thật. 
Tốt nhất là quên những ý nghĩ vẩn vơ 
Tôi đã phải trả cho điều này một giá đắt. 

432 

Người nổi tiếng là nhà thông thái của cuộc đời 
Người đi tìm chân lý cãi nhau với ông trời 
Nào có khác gì người trong đêm lạc lối 
An ủi ta một chút thôi rồi ngủ suốt đời. 

433 

Ai biết được ngày mai điều gì đợi tôi chăng? 
Để cho niềm vui sẽ rạo rực trong lòng 
Và tôi sẽ đi tìm thiên đàng trên mặt đất 
Bởi đời chỉ phút giây dưới muôn thuở chị hằng. 

434 

Hãy nhớ rằng hồn từ giã rất mau 
Tấm lưới đen lơ lửng ở trên đầu. 
Hãy uống đi – chẳng biết từ đâu đến 
Và hãy vui – chẳng biết được về đâu. 

435 

Trẻ nhỏ nằm trong nôi, người chết rồi – quan tài 
Đấy là điều ta rõ như ban ngày. 
Hãy cạn chén và nhớ đừng hỏi mãi 
Bí mật ông trời chẳng hé cho ai. 

436 

Bí mật của vĩnh hằng – ta không hiểu một điều 
Thế ta có gì? Ta có rượu với tình yêu. 
Vũ trụ có vĩnh hằng ta chẳng cần để ý 
Nếu như đường ta đi chỉ có một chiều. 

437 

Ta đến rồi đi khép lại một vòng 
Chẳng biết đầu tiên, chẳng biết cuối cùng 
Và cũng chẳng ai nói cho ta biết: 
Ta từ đâu? Điều gì đợi ta không? 

438 

Hạnh phúc là gì? Vớ vẩn, chẳng đáng gì 
Thế cuộc đời đã sống? Cũng chẳng đáng chi. 
Tôi đã từng nếm đủ mùi khoái lạc 
Cứ ngỡ rằng tất cả, hoá ra chẳng có chi. 

439 

Đã rất nhiều năm tôi suy ngẫm sự đời 
Tất cả đều rõ ràng dưới ánh trăng soi. 
Tôi hiểu rằng tôi không biết điều gì hết 
Sự thật cuối cùng tôi mở được cho tôi. 

440 

Ngươi đi tìm bí ẩn của cuộc đời 
Suốt đêm ngày dằn vặt mãi không thôi. 
Khi Thượng Đế sáng tạo ra vũ trụ 
Đâu có cần lời khuyên của nhà ngươi. 

441 

Trong vòng kín cuộc đời này dù quấn dù không 
Ta chẳng tìm ra điểm đầu tiên hay điểm cuối cùng. 
Nhiệm vụ của ta trong đời là đi và đến 
Có ai nói cho ta mục đích và ý nghĩa của con đường? 

442 

Những gì ta thấy – chỉ là một phía 
Chỉ hình thức – nội dung ta không thể. 
Tốt nhất đừng mong hiểu hết cuộc đời 
Hãy uống rượu với bạn bè vui vẻ. 

443 

Y nghĩ của trời ta không hiểu nổi 
Bởi trời kia chẳng có đầu, chẳng cuối 
Như cóc ngồi đáy giếng, hãy bằng lòng 
Dù chỉ ngắm khoảng trời xanh ít ỏi. 

444 

Ta đến rồi đi – mục đích của đời ta 
Bao nhà thông thái vò đầu chẳng tìm ra. 
Một vòng đời, đâu điểm đầu, điểm cuối 
Ta về đâu và ta ở đâu ra? 

445 

Ngươi chắc gì đã hơn những người đi trước 
Bí ẩn của đời chắc gì ngươi tìm được. 
Cuộc đời này với ngươi nếu chưa phải thiên đàng 
Khi chết rồi chắc gì đã có thiên đường khác. 

446 

Cả những đầu óc tài giỏi nhất đời 
Chẳng thể nào xua bóng tối quanh tôi. 
Nhà thông thái haỹ kể vài câu chuyện 
Rồi nhớ về đi ngủ như chúng tôi. 

447 

Muôn đời nay biết bao nhà thông thái 
Vẫn tranh cãi về chuyện hai thế giới 
Rồi những lời của họ gió cuốn đi 
Và tất cả họ đã thành cát bụi. 

448 

Với những người chỉ sống ngày hôm nay 
Và những người nóng lòng đợi ngày mai 
Ông Tháp canh đều bảo như nhau cả: 
"Đừng ngóng trông chi nơi nọ, nơi này!" 

449 

Ta mãi là nô lệ của ước mong 
Ta kiếm tìm, khổ sở chỉ hoài công 
Rồi đi về như những người đi trước 
Nhưng chẳng ai thực hiện được ý mình. 

450 

"Lên" và "xuống" hay là "có" và "không" 
Đã từ lâu tôi xác định rõ ràng 
Nhưng trong tất cả mọi ngành khoa học 
Chỉ uống rượu là tôi hiểu sâu hơn.

Thơ Rubaiyat - Phần 8

351 

Có một lần tôi nhìn thấy người thợ gốm 
Dùng chân của mình đạp đất từ sáng sớm. 
Một giọng nói thì thầm như van vỉ ông ta: 
"Thương ta với! Bình sinh ta cũng là thợ gốm". 

352 

Quẳng hết đi những lo lắng ưu phiền 
Uống rượu thôi đừng nài nỉ van xin. 
Hãy nhớ rằng người ta sau khi chết 
Ông Thợ Gốm kia đem nặn thành bình. 

353 

Đừng nức nở! Chẳng có đường nào khác 
Đành phải chết – dù khóc hay không khóc 
Thịt xương ta thành đất sét mà thôi 
Cho thợ gốm một mai này giẫm đạp. 

354 

Tôi đã nghe trong lò gốm hôm qua 
Lời của đất mà nức nở, xót xa: 
"Đừng giẫm tôi! – đất bảo người thợ gốm – 
Tôi là người chỉ vừa mới hôm qua". 

355 

Người thợ gốm nặn bình tôi đứng gần 
Từ đất sét nặn chiếc quai bình tròn. 
Tôi nhận ra sọ dừa vị hoàng đế 
Và bàn tay gầy guộc của người thân. 

356 

Giá mà khi ta vừa vượt qua truông 
Ta tìm ra điểm cuối của con đường! 
Giá mà sau vài ba trăm năm nữa 
Dù chỉ mầm cây mọc dậy từ xương! 

357 

Tôi ghé thăm lò gốm vào một ngày 
Nghề làm gốm – trò chơi lạ kỳ thay. 
Tôi thấy điều người ta không nhìn thấy: 
Sọ dừa cha tôi người nắm trong tay. 

358 

Bình rượu bảo tôi: "Ta sinh ra từ cát bụi 
Nhưng trong lòng ta rượu như máu hồng tươi rói.. 
Phía trước cuộc đời cái chết đang đợi nhà ngươi 
Những gì sống hôm nay ngày mai đều cát bụi". 

359 

Tôi hình dung chén rượu cũng như tôi 
Thuở xa xưa từng sống một kiếp người 
Chén đã yêu, đã hôn và đã uống 
Còn bây giờ chén chỉ được hôn môi. 

360 

Trong tay ta một bình rượu đang đầy 
Rót đi em, ta hãy uống cho say 
Ngày nào đó ta trở thành đất sét 
Anh và em sẽ giống chiếc bình này. 

361 

Trước đời ta đã từng sống vạn đời 
Đã về nơi yên nghỉ biết bao người 
Xung quanh ta dù đất khô hay ướt 
Ta đều giẫm chân lên sọ dừa thôi. 

362 

Đại dương bao la cũng từ từng giọt nhỏ 
Mặt đất mênh mông cũng từ mây từ gió 
Người đến rồi đi – chẳng có nghĩa lý gì 
Chỉ là con ruồi vút bay qua cửa sổ. 

363 

Bí mật của mình trời chẳng hé cho ai 
Chẳng tiếc thương, giết hết thảy mọi người. 
Hãy uống say! Cuộc đời ta ngắn ngủi 
Người qua rồi không trở lại ngày mai. 

364 

Ta vô tội, đến đây thành có tội 
Ta vui vẻ đến đây mang buồn tủi. 
Trong tim ta đầy nước mắt đắng cay 
Rồi một ngày thân ta thành cát bụi. 

365 

Đời – khoảnh khắc như gió bay qua 
Đi qua như mây khói bay xa. 
Ta uống say khổ đau, khoái lạc 
Chỉ tiếc đời vội vã đi qua. 

366 

Đừng buồn rằng đời chỉ ngắn thế thôi 
Cuộc đời này cho ta để mua vui 
Nếu mọi thứ trong đất trời bất biến 
Thì nhà ngươi đâu có mặt trên đời. 

367 

Tôi hỏi chén khi ép chặt đôi môi: 
"Đi về đâu những ngày tháng của tôi?" 
Không rời môi chén trả lời gọn lỏn: 
"Hãy uống đi! Đời không trở lại rồi". 

368 

Đời trôi nhanh, điều này tôi không sợ 
Thành cát bụi – cũng chẳng cần đau khổ 
Đành chết thôi nhưng mà có một điều: 
Không nhận hết của đời là tôi sợ. 

369 

Nếu cả đời lạc thú vẫn đi tìm 
Rượu, nghe hát, âu yếm với người tình 
Thì tất cả đến ngày đành tạm biệt 
Đời – giấc mơ. Có ai ngủ muôn năm. 

370 

Có Thượng Đế hay không – chớ vò đầu 
Câu trả lời đã có tự rất lâu. 
Ngươi – tội lỗi, đừng sánh cùng Thượng Đế 
Còn bản chất Người không hiểu được đâu. 

371 

Từ thần thánh đến vô thần – chỉ gang tay 
Từ số không đến vô cùng – chỉ phút giây 
Hãy gìn giữ phút giây này quí giá 
Đời – không ít, không nhiều – chỉ phút giây. 

372 

Dưới trời này cuộc đời là bể khổ 
Chẳng bao giờ ông trời thương ta cả. 
Người chưa đến giá mà biết đau thương 
Thì có lẽ chẳng bao giờ đến cả. 

373 

Ngôi nhà cổ này gọi là cuộc đời 
Nơi những ông vua lần lượt đổi ngôi 
ánh sáng ngày đổi thành đêm đen tối 
Thần tượng cũng về tro bụi mà thôi. 

374 

Đời – ảo ảnh. Tuy thế hãy sống vui 
Trong đam mê, trong say đắm tuyệt vời 
Chỉ phút giây rồi ngươi không còn nữa 
Nhưng dù phút giây hãy sống cho vui! 

375 

Đời chẳng vui mà đau khổ ngập tràn 
Ngày của ta – tiếng vọng của thời gian 
Tất cả việc ở cuộc đời tăm tối 
Chỉ là khoảnh khắc, giấc ngủ, dối gian. 

376 

Ta đi qua cuộc đời chẳng dài lâu 
Nước mắt, khổ đau ta tự mang vào 
Tại vì đâu trời không cho ta biết 
Khi chết rồi cay đắng vẫn còn theo. 

377 

Cuộc đời này chẳng có đầu, chẳng cuối 
Ta đi về – chẳng còn tên, chẳng tuổi 
Trước khi có ta, đời đã có rồi 
Sau khi ta về, đời còn ở mãi. 

378 

Cuộc đời ta là chỉ khoảnh khắc thôi 
Hãy tìm hạnh phúc và hãy quí đời 
Sống thế nào đời sẽ qua thế ấy 
Chớ quên: đời – sáng tạo của nhà ngươi. 

379 

Mọi việc trong đời không được như mong 
Công sức ta đã bỏ chỉ bằng không. 
Cứ mỗi ngày ta vẫn buồn một lẽ 
Vì phải sớm đi, vì đến muộn màng. 

380 

Ai đến đời này đều hiểu đau buồn 
Nên phải quay về lại chốn mông lung 
Sung sướng cho ai được từ giã sớm 
Ai không đến bao giờ còn vạn lần hơn. 

381 

Ngươi muốn thế nào thì cứ thế mà sống cho mình 
Uống rượu với bạn bè, âu yếm với người tình. 
Trước khi rời cõi tạm cứ thử nhìn ngoảnh lại 
Thấy rằng có vẻ như chưa sống cuộc đời mình. 

382 

Ta là những con rối trong tay của ông trời 
Trên sân khấu của mình đem ra để mua vui. 
Trên tấm thảm đời ông bắt ta nhảy múa 
Xong bắt bỏ vào hòm lần lượt mà thôi. 

383 

Tôi nhìn thấy cuộc đời là bể khổ 
Thấy người chết vội vàng đi tìm mộ. 
Những ông hoàng, người đẹp tựa sao sa 
Đều trở về đi làm mồi cho cỏ. 

384 

Anh đem bàn cờ so sánh với cuộc đời 
Nơi anh và em – những con tốt mà thôi. 
Đưa xuống, đẩy lên rồi người ta chộp lấy 
Đem bỏ vào hòm nằm một chỗ nghỉ ngơi. 

385 

Mơ ước mộng mơ là cát bụi nơi trần thế 
Và ngay cả có thành hiện thực giấc mơ trẻ 
Thì có khác gì tuyết rơi giữa trời nắng chang chang 
Chỉ ánh lên phút giây rồi tuyết không còn nữa. 

386 

Khi chưa sinh ra ngươi chẳng cần gì 
Sinh ra đời cần đủ thứ nhiêu khê 
Chỉ sau khi nợ đời ngươi trả đủ 
Lại trở về như Thượng Đế trên kia. 

387 

Ngươi có biết gà gáy điều gì vậy? 
Rằng người chết không hồi sinh trở lại 
Rằng lại thêm một đêm nữa trôi qua 
Còn người sống, biết gì không, ngủ mãi? 

388 

Ông xanh trên đầu tàn nhẫn lắm thay 
Ta mắc lỗi trừng phạt chẳng tiếc tay. 
Khi chưa sinh giá trời cho suy nghĩ 
Thì chẳng ai thèm đến cõi đời này. 

389 

Quẳng gánh lo đi, quên hết ngậm ngùi 
Phiền muộn cho ngươi còn đến hết đời. 
Ngày hôm qua chẳng còn quay trở lại 
Còn ngày mai cũng chẳng có gì vui. 

390 

Tôi ngỡ rượu là máu của người say 
Tự nhủ lòng: "bỏ uống rượu từ nay!" 
Nhưng lý trí bảo rằng: "Rồi sẽ tiếc 
Cuộc đời ta được sống chẳng bao ngày!" 

391 

Chẳng có gì cứu vãn được người ta 
Đến thời hạn ra nghĩa địa làm ma 
Thành cát bụi, giàu nghèo đều vậy cả 
Đẹp như tiên thần chết cũng không tha. 

392 

Rót cho tôi chén rượu để ấm lòng 
Cho say sưa với cảm giác lâng lâng 
Bởi thế giới này như câu chuyện cổ 
Bởi cuộc đời – ngọn gió, ta – lông hồng. 

393 

Sống cho vui rồi sau khỏi u sầu 
Chết ngày nào ta có biết được đâu... 
Uống rượu đi và quên đời ngang trái 
Lo lắng dành cho kẻ sống dài lâu! 

394 

Cuộc đời này như cây đèn kéo quân 
Mặt trời kia như ngọn lửa đốt lên. 
Ta vòng quanh giữa cuộc đời bí ẩn 
Chẳng tìm ra ý nghĩa cuộc đời mình. 

395 

Cứ mỗi ngày nhìn thấy mặt trời lên 
Là cuộc đời đang đi xuống đó em. 
Ngày của ta bị người ta ăn trộm 
Thấy rõ ràng nhưng không thể bắt đền. 

396 

Đời cứ trôi đi không kể đêm ngày 
Trôi qua mau tựa như một cơn say. 
Cuộc đời ta – khoảnh khắc trong vũ trụ 
Như hạt cát trôi giữa những ngón tay. 

397 

Ta đều chết, cả người già lẫn trẻ 
Người chết đi, người sinh ra thay thế. 
Cuộc đời này không riêng của một ai 
Đến rồi đi, đến rồi đi, cứ thế. 

398 

Trời không cho những điều tôi mong 
Việc muốn làm không cho làm xong. 
Điều trời muốn nếu là thánh thiện 
Thì lỗi lầm những thứ tôi mong. 

399 

Thiện và ác trong đời vẫn tranh giành 
Thế ông trời? Ông trời chỉ ngồi trên. 
Lời vui vẻ hay những lời nguyền rủa 
Đâu có bay về đến tận trời xanh. 

400 

Sao mà ông tàn nhẫn thế, ông trời 
Chẳng bao giờ ông giúp đỡ một ai. 
Nếu nhìn thấy con tim nào đau đớn 
Ông thêm vào cho cháy trụi thì thôi.

Thơ Omar Khayyám - Phần 7

301 

Đừng đòi hỏi – giàu sang không đủ cho tất cả 
Đừng nhìn ông trời bằng cái nhìn cau có. 
Đừng nhìn sang người khác. Đã có ông trời 
Hãy nhìn áo của mình, có phải còn nhiều lỗ! 

302 

Biết người khác hơn mình – chứng tỏ đàn ông 
Biết làm chủ hành động – chứng tỏ đàng hoàng. 
Người dưới quyền không bao giờ sỉ nhục 
Biết thông cảm với người – chứng tỏ đàn ông! 

303 

Cần gì phải khổ đau vì hạnh phúc chung 
Tốt hơn là hạnh phúc cho kẻ ở bên mình. 
Thà làm điều gì đấy cho người bạn tốt 
Còn hơn mong cho cả loài người thoát khỏi xiềng gông. 

304 

Sự đàng hoàng sinh ra bằng đau khổ 
Thành châu ngọc – chẳng phải ai cũng thế 
Nếu mất sạch trơn, hãy giữ lấy hồn 
Chén lại đầy, nếu rượu còn đang có. 

305 

Đừng để cho lòng tham sai khiến được nhà ngươi 
Hãy gắng sống sao cho hợp với ý trời. 
Đừng bao giờ chia tay với người yêu và rượu 
Bởi cuộc đời cứ lặng lẽ, vội vàng trôi. 

306 

Sự khiêm tốn, im lặng là vàng vậy* 
Tính tò mò nhiều khi rất tai hại. 
Lưỡi, tai, mắt nhà ngươi có đủ đầy 
Cứ giả điếc, mù và miệng đem khoá lại. 

307 

Đừng ghen chi ai mạnh, ai giàu 
Mặt trời lên rồi lặn rất mau. 
Cuộc đời này ngắn như hơi thở 
Hãy bằng lòng với của trời trao. 

308 

Nếu có lúc ngươi đã bán linh hồn cho quỉ 
Ngươi đã đi trên con đường phiêu lưu lầm lỡ 
Hãy nhớ rằng ngươi sinh ra là để làm người 
Và đến cuối đời phải sống làm người như thế. 

309 

Cứ vui đi, có ai bắt được suối 
Nhưng vẫn được vuốt ve dòng nước chảy 
Không bền lâu trong phụ nữ, trong đời 
Nhưng dù sao vẫn đến lượt cho ngươi. 

310 

Tứ đại, ngũ hành đều ở trong ngươi 
Là một trong những bí ẩn của đời 
Người và thú, thiên thần và quỉ 
Những gì ngươi nhận ra đều ở trong ngươi. 

311 

Cậu bé ơi hãy nghe lời già đây 
Nếu khôn ngoan con hãy nhớ điều này: 
Đừng kết bạn với những người dốt nát 
Đừng làm việc gì không có lợi cho ai. 

312 

Người được trời cho hạnh phúc ngọt ngào 
Kẻ lại bị trời hành hạ khổ đau. 
Đừng buồn khổ, nếu thua người vui vẻ 
Hãy bằng lòng rằng ít bị khổ đau. 

313 

Rượu, người yêu – chẳng có gì xấu hổ 
Quên cầu nguyện – cũng chẳng gì tai hoạ. 
Với mọi người hãy sống cho công bằng 
Những tội kia trời tha cho không khó. 

314 

Tôi hiểu rằng thà cứ sống đơn côi 
Cho không nhìn ra xấu tốt của người 
Để nghiêm khắc suy xét mình trước đã 
Rồi mới đem ra suy xét người đời. 

315 

Người đàn ông quí danh dự của mình 
Chịu thiệt thòi để giữ vẹn thanh danh. 
Trong hành động xứng với người quân tử 
Biết nhu, cương và thấu lý, đạt tình. 

316 

Điều bí mật của mình nên che đậy 
Đời chẳng biết ai khôn hơn, ai dại. 
Với thiên hạ ngươi đối xử thế nào 
Thì sẽ nhận về cho mình thế ấy. 

317 

Đừng nghĩ người ta tài mạo tót vời 
Mà hãy xem hành động có như lời. 
Nếu lời nói đem ném vào cho gió 
Thì người ta chỉ vớ vẩn mà thôi. 

318 

Đừng bao giờ đánh mất sự khôn ngoan 
Biết điều tốt và điều xấu cũng cần. 
Ta – người lãng du đi qua nghìn con suối 
Nhưng con đường quay trở lại đừng quên. 

319 

Ngươi đang đi tìm châu báu cho mình 
Đang sống bằng hy vọng gặp người tình. 
Thử đào sâu những lời khôn ngoan ấy 
Tất cả ngươi đều tìm thấy trong mình! 

320 

Nếu có thể – đừng xỉ vả người ta 
Nén trong lòng, tức giận chớ tuôn ra. 
Nếu ngươi muốn cho tâm hồn tĩnh lặng 
Tự trách mình, hãy tha thứ người ta. 

321 

Số giàu nghèo trời đã định rõ ràng 
Thì chẳng bớt đi mà cũng chẳng thêm. 
Nếu nghèo – cam lòng, nếu giàu – hãy nhớ 
Đừng trở thành nô lệ của giàu sang. 

322 

Làm việc tốt cho người – người sẽ mang ơn 
Thành bạn tốt, thành người được yêu thương. 
Thà tiếp đãi trong nhà mình con kiến 
Cũng còn hơn tiếp vua Solomon. 

323 

Điều không đến chớ trách tại trời xanh 
Cái mất đi cũng đừng tự trách mình. 
Cứ nhận hết những gì có thể 
Đến một ngày còn sống, nhớ giữ mình. 

324 

Nếu khôn ngoan đừng ích kỉ bao giờ 
Đừng cúi đầu trước cuộc sống xa hoa. 
Làm lửa cháy bừng hay nước trôi trầm lặng 
Nhưng đừng làm bụi để gió cuốn bay xa. 

325 

Ngươi đi tìm chân lý? Hãy bỏ vợ con 
Bỏ tất cả bạn bè với người thân 
Hãy trút bỏ những gì làm vướng víu 
Để tự do phải tháo bỏ gông cùm. 

326 

Đừng buồn vì đời chẳng đẹp như mơ 
Trên đời này bạn tốt chẳng tìm ra. 
Người tri kỷ ta vẫn coi là bạn 
Tính lại, suy đi lại hoá ra thù. 

327 

Tất cả những người đã sống ngày xưa 
Cuộc đời này không trở lại bao giờ. 
Rót rượu ra nghe lời Khayyam bảo: 
Mọi lời khuyên đều như gió bay xa.. 

328 

Đời – cái chợ. Đừng đi tìm bè bạn 
Đời – bể khổ. Chớ đi tìm thuốc đắng. 
Đừng đổi thay, hãy cười với mọi người 
Nhưng nụ cười người ta – đừng trông ngóng. 

329 

Với người khôn đừng bao giờ xấu hổ 
Hãy tránh thật xa những người man rợ 
Người khôn cho cay đắng – hãy uống đi 
Người man rợ cho bả – đừng nhận bả. 

330 

Cả đời lo gom góp để làm gì 
Chẳng có ai sống mãi trong chúng ta. 
Cuộc đời này trời chỉ cho ta mượn 
Có nghĩa là không sở hữu riêng ta. 

331 

Ngươi nhọc nhằn lo lắng suốt ngày đêm 
Cuộc đời trôi trong hai chữ kim tiền 
Hãy nhớ rằng nhà ngươi không vàng bạc 
Khi chôn rồi thiên hạ chẳng đào lên. 

332 

Nếu có thể, xin chớ bận lòng 
Của trong đời khi có khi không 
Cứ tiêu hết những gì đang có 
Về suối vàng không lại hoàn không. 

333 

Tất cả mọi quốc gia cả xa cả gần 
Bị chinh phục, bắt quì xuống dưới chân 
Người cũng không trở thành ông hoàng bất tử 
Bởi số mệnh người ngắn ngủi chỉ vài phân. 

334 

Dù ngươi là hoàng đế Trung Hoa quyền lực ngất trời 
Mọi xứ sở gần xa đều đặt dưới chân ngươi 
Nhưng số phận ngươi và tôi đều như nhau cả 
Khi chết chỉ cần ba thước đất mà thôi. 

335 

Cứ tiêu đi, người giàu, đừng có điên 
Thân xác người – chẳng kho của triền miên. 
Đừng ảo tưởng, coi chừng quân trộm cướp 
Sẽ lôi người về từ dưới mộ lên. 

336 

Có thể trong đời người bay cao bất tận 
Có thể nhận hết về mình những gì người muốn. 
Kho châu báu của đời này người vét sạch trơn 
Nhưng đều bỏ lại khi ngày cùng tháng tận. 

337 

Người nghĩ rằng người tài giỏi nhường kia 
Người khôn ngoan, may mắn, chẳng thiếu gì. 
Hãy nhớ rằng trước người vô khối kẻ 
Đều phải ra đi, dù chẳng muốn đi. 

338 

Có một lần tôi nhìn thấy trong mơ 
Con quạ đen trên cây gạo ven hồ 
Vừa rỉa xương một ông vua vừa hỏi: 
"Đâu rồi vinh quang, quyền lực ngày xưa?" 

339 

Hãy vui lên! Đời ngắn ngủi bạn ơi 
Hồn và xác sẽ ly biệt muôn đời 
Những chén tròn trong tay ta đang nắm 
Đều từ xương người ra cả đấy thôi. 

340 

Em yêu ơi hãy mang chén mang bình 
Ta ngồi bên bờ suối, bãi cỏ xanh 
Em có biết đã bao nhiêu người đẹp 
Bị Thời gian biến thành chén thành bình? 

341 

Đừng buồn chi đời là vậy đó mà 
Hết sáng ngày lại bóng tối buông ra. 
Nghìn năm sau xương ta thành đất cát 
Cho người ta đem đóng gạch xây nhà. 

342 

Người thợ gốm ngoài chợ tàn nhẫn thay 
Từng cục đất vùi dập chẳng tiếc tay 
Người không nghe lời đất đang thủ thỉ: 
"Cứ vùi đi, nhưng sẽ đến một ngày..." 

343 

Nhà thông thái có thấy cậu bé này 
Đang dùng cát xây lên một lâu đài. 
Hãy khuyên cậu: "Con ơi nhớ cẩn thận 
Với những mái đầu, những trái tim ai!" 

344 

Khi xương ta chưa thành đất làm gốm 
Chưa bị đem làm thành cốc thành chén 
Hãy uống đi! Quên địa ngục, thiên đàng 
Chẳng còn thời gian nghĩ điều vớ vẩn. 

345 

Có một lần tôi mua chiếc bình nói được: 
"Xưa ta là ông hoàng – bình nức nở khóc – 
Trở thành đất, người thợ gốm nặn ta 
Thành thứ đồ mua vui cho kẻ khác". 

346 

Ngày hôm qua tôi ghé vào lò gốm 
Tôi nghe thấy người ta đang tranh luận: 
"Thợ gốm là ai – một câu hỏi cho tôi – 
Trong chúng ta ai người mua, kẻ bán?" 

347 

Thấy sọ dừa, đừng giẫm đạp sọ dừa 
Hãy coi chừng sọ của những người xưa. 
Làm thành chén rồi người đem đập vỡ 
Hãy nhớ rằng sẽ đến một ngày mưa!.." 

348 

Ta cần sống sáu mươi năm yên ổn 
Không vì giàu mà chỉ vì tình bạn 
Đến một ngày ta chưa trở thành bình 
Cần kết bạn với cả bình và chén. 

349 

Tôi làm vỡ chiếc bình có vẽ bông hoa 
Khi uống say trong đêm tối nhạt nhoà. 
Một giọng nói khổ đau nghe rất rõ: 
"Ta đã như người, người ít nữa cũng như ta". 

350 

Ngươi biết không từng chiếc lá, bông hoa 
Từng một thời là tóc của người xưa 
Ai qua đường hãy thương từng chiếc lá 
Bởi hoa lá từ người đẹp sinh ra.